Cleome quinquenervia

Cleome quinquenervia

Urfa saçakgülü

Bitki tek ya da çok yıllık, 20‒90 cm boyunda. Gövde dik, tabandan yukarıya doğru çok dallı, yoğun bir şekilde saplı yapışkan salgı tüyleriyle kaplı. Yapraklar basit, lamina geniş yumurtamsı ila dairesel, taban yapraklar 3.5‒5 × 3‒4 cm çapında, taban kordat, kenarlar saplı salgı tüylü, tepe apikulat veya mukronat uçlu yuvarlak, 5‒7 damarlı, damarlar alt kısımda belirgin, laminanın üstü ve altı salgı tüylü, yaprak sapı 1‒5 cm uzunluğunda. Çiçek durumu az çiçekli, gevşek, meyvede uzamış, terminal. Brakteler yapraksı, oval ila yumurtamsı, kısa saplı, 3 damarlı, çiçek durumu üst kısmına doğru küçülür. Çiçekler 9‒13 mm, pedisellerin koltuklarından tekli çıkar, çift eşeyli, bir simetrili. Pediseller ince, 5‒10 mm uzunluğunda, meyvede 12‒15 mm uzunluğuna kadar, meyvede belirgin olarak dik. Sepaller 4, eşit değil, doğrusal, dikdörtgensi, mızraksı, valvat , tabanda hafifçe birleşir, tepe sivri, tüylü, 3.5‒6.5 × 1‒2 mm, yoğun salgı tüylü. Petaller 4 adet, sarı veya beyazımsı sarı, kahverengi-mor damarlı, yuvarlak ve dalgalı kenarlı bazal pullu, uç kısma doğru yeşilimsi, dimorfik, bir çifti mızrak şeklinde, 6‒8 × 1.5‒3.75 mm, kısa bir kabzanın üstünde geniş oval şeklinde aniden genişler, yukarı doğru daralarak küt bir uçla sonlanır, uca doğru ince fakat yoğun salgı tüylü, diğer çift ise daha dar olup 5.5‒7 × 1.4‒1.8 mm boyutlarındadır. Stamen 4 adet, kaliksten ileriye doğru uzamış. Ovaryum üst durumlu, dikdörtgensi ya da uzun elips şeklinde, alt kısım kırmızımsı, 1.5‒5.5 × 0.5‒1.25 mm çapında, iki karpelli, tek bölmeli, yan 2 plesenta üzerinde birçok ovül bulunur; üst kısım sapsız ve salgı tüylü. Meyve kapsül şeklinde, 2‒3.5 × 0.3‒0.5 cm, hafif kavisli, her iki ucunda sivrilen, siliquiform yapıda, üzeri az buruşuk, ince ağ damarlı, yoğun salgı tüylü. Stilus kısa 0.5‒3.2 mm, stigma kesik, şişkin. Anterler sarımsı-açık kahverengi, 1.75‒4.2 mm uzunluğunda, apikulat, flament 5‒9 mm boyunda. Tohumlar 0.75‒0.9 mm çapında, kahverengi, çok sayıda, basık, yuvarlak, iki ucu kaynaşmış, merkeze kadar yarık, düzenli sivilcemsi çıkıntılı, yüzeyi tüysüz.
Genel yayılış. Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Irak, İran, Afganistan, Pakistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan’dan biliniyor . Türkiye’de ise Şanlıurfa, Adıyaman ve Mardin’de yayılış gösterir .
Fenoloji. Bu türün tespit edilen çiçeklenme dönemi Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Daha sonra kısa sürede meyve dönemine girmektedir. Bitki meyveye dönerken genellikle üzerinde hem meyve hem de çiçek bulunabilir. Yetiştiği alanların ortalama yükseltisi 515‒940 metre arasında değişmektedir.

Şanlıurfa
  • 151
  • 0
  • 0
Şanlıurfa
  • 161
  • 0
  • 0
Şanlıurfa
  • 153
  • 0
  • 0